به نقل از «خبرآنلاین»

تصمیمات خطرناک محمدرضا پهلوی /او فوبیا چه چیزی را داشت؟

تاریخ انتشار: ۴ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۵۵۵۹۰

آنانی که در جریان کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ همواره مرحوم دکتر محمد مصدق را به عدول از نص قانون متهم می‌نمایند، در برابر این سوال مهم که چنانچه مشکل از سرکشی‌های شخص دکتر محمد مصدق بود، چرا شخص شاه مملکت در مواجهه با تقریبا تمام نخست‌وزیران پیشین و پسینش نیز که اکثرا چاکرپیشه نیز بودند سر ناسازگاری با آنها را در سر می‌پروراند و همواره در پی سرنگونی دولت آنان بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این امر حتی در مورد کسانی که به پیشنهاد خود او به این مسند گمارده شده بودند (مانند ساعد) به چشم می‌خورد. او همواره در ترس به خطر افتادن تخت و تاج سلطنش در رنج و عذاب بود.

برای آنکه تنها ادعاهایی را به شکلی گزاف مطرح نکرده باشیم، ناگزیریم که رجوعی خردورزانه به تاریخ دهه‌های بیست و سی هجری شمسی داشته باشیم تا به عینه این موضوع را ادراک نماییم.

شپرد، گمارده سفارت انگلیس در ایران در دهه بیست شمسی در یک گزارش نسبتا بدبینانه اظهارنظر کرد: «متاسفانه شخصیت اعلیحضرت دقیقا فاقد آن درجه از انسجام و ثبات است که اوضاع فعلی نیاز دارد. از هنگامی که شاه بر تخت سلطنت جلوس کرده، مشاهده شده است که به دنبال انتصاب هر نخست‌وزیری، گرایش به ابراز ناخشنودی و بحث درباره جانشینان احتمالی او دارد. اثرات این کار بر موقعیت نخست‌وزیران در برابر مجلس، تقریبا همیشه بسیار زیانبار بوده است.»
به‌طور کلی طرز رفتار شاه در برابر هر نخست‌وزیری به این ترتیب بود که از اشخاص بی‌تحرک و مطیع و ملایم و معمولا انفعالی پشتیبانی می‌کرد، ولی با نخست‌وزیران سرکش و قوی به ‌شدت مخالفت می‌ورزید.

طرز رفتار و فکر شاه، حتی دوستانش را به وحشت انداخته بود. اسدالله علم که دوست نزدیک و مشاور شاه بود و در ۲۹ آبان ۱۳۲۹ در کابینه رزم‌آرا به سمت وزیر کار منصوب شده بود با تاسف و بی‌میلی به این نتیجه رسیده بود که شاه برای انجام وظایفش به کلی نالایق است. او به پایمن پیشنهاد کرد که یک شورای سیاستمداران ارشد برای راهنمایی شاه تشکیل شود، ولی پایمن او را منصرف کرد، زیرا معتقد بود این کار به تشکیل دولتی در برابر دولت موجود منتهی خواهد شد.

علم که اعتقاد داشت شاه را باید در یک خط مداوم فکری نگاه داشت به انگلیسی‌ها فشار آورد که به شاه توصیه‌های روشن و محکم بکنند و فکر انتصاب یک وزیر دربار خوب را برای کمک به وی مطرح ساخت. سید ضیا نیز به‌کرات از دخالت‌های مستقیم شاه که به نظرش به مرحله خطرناکی برای موجودیت سلسله پهلوی رسیده بود شکایت کرده بود. رزم‌آرا اندکی پس از آنکه به نخست‌وزیری رسید، به سفارت انگلیس هشدار داده بود که اگر دو مساله فوری او یعنی فقدان پول و رفتار نامناسب شاه اصلاح نشود استعفا خواهد داد.

شاه مکررا با مخالفان رزم‌آرا ملاقات کرد و خود رزم‌آرا شکایت کرد که درباره موضوع دخالت، رفتار شاه برکنار از سرزنش نیست. او یک کارمند جزو یکی از سازمان‌های دولتی را احضار می‌کند و به او دستور می‌دهد چنین و چنان بکند. بنابراین طی گزارش‌های دقیق کارگزاران سفارت انگلیس،علم دوست و رفیق سالیان دور محمدرضا شاه پهلوی، شکوه‌های رزم‌آرا و حتی بدگمانی‌های مرحوم قوام که سعی می‌نمود شخص شاه را از ریز مذاکراتش با دول روس و انگلیس بی‌اطلاع بگذارد و به دوستانش نیز همواره توصیه می‌نمود که شاه را در جریان همه امورات قرار ندهند، همگی نشان می‌دهد که محمدرضا شاه از یک بیماری روحی بس مخربی رنج می‌برد و آن فوبیای به خطر افتادن تاج و تختش توسط نخست‌وزیران بود.

خود این امر نشان‌دهنده این موضوع است که در سایه فضایی از کارشکنی‌های پی‌درپی، دسیسه‌گری‌های دربار علیه دولت‌های مستقر، اقدام به مذاکره با شخصیت‌های مختلف برای جایگزینی احتمالی با نخست‌وزیر فعلی توسط شخص شاه، همواره در طول دوران حاکمیت محمدرضا شاه به چشم می‌خورد. طبیعتا در فضایی آکنده از بی‌اعتمادی، نخست‌وزیران هیچ‌گاه احساس امنیت نمی‌نمودند و همواره خود و دولت را در معرض فروپاشی و سرنگونی احساس می‌کردند. شاید مهلک‌ترین روحیه غیرخردورزانه شاه همین احساس مداوم بی‌اعتمادی به نخبگان و نزدیکانش بود که زمینه‌ساز دوری یاران و تنهایی مضاعف او را فراهم ساخت. این امر درنهایت به شکلی رقم خورد که در واپسین روزهای سلطنت او تقریبا هیچ فردی یافت نمی‌شد که از بی‌مهری‌های او بی‌نصیب مانده باشد.

۲۷۲۱۹

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1840556

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: محمد رضا پهلوی محمد مصدق فرح دیبا پهلوی مجلس شورای ملی نخست وزیران رزم آرا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۵۵۵۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اردکان فرمانداری ویژه شد

ایسنا/یزد هیئت وزیران با ارتقای شهرستان اردکان به فرمانداری ویژه موافقت کرد.

هیئت وزیران در جلسه عصر روز یکشنبه و به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی با ارتقای شهرستان اردکان به فرمانداری ویژه موافقت کرد.

بر این اساس هیات وزیران در جلسه ۱۴۰۳/۲/۹ به پیشنهاد شماره ۱۲۴۹۲۴ مورخ ۱۴۰۲/۶/۱۸ وزارت کشور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد که وزارت کشور موظف است در شهرستان اردکان استان یزد، فرمانداری ویژه دایر کند.

شهرستان اردکان یکی از شهرستانهای استان یزد در مرکز ایران است؛ شهر اردکان مرکز این شهرستان است؛ جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۸۵ برابر با ۷۳٫۲۹۲ نفر بوده است؛ شهرستان اردکان ۳۲% پهنه استان یزد (بیش از ۲۴ هزار کیلومتر مربع) را در خود جای داده و وسیعترین شهرستان در استان یزد است.

شهر اردکان در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۴۸ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و ۲۰ دقیقه شمالی واقع شده است؛ اردکان بر سر راه تهران به کرمان و بندرعباس واقع شده که این راه از مرکز شهر (جاده سنتو یا دکتربهشتی) می‌گذرد و در قلب کویر مرکزی ایران جای دارد؛ موقعیت قرارگیری شهر در دشت یزد - اردکان می باشد.

در قسمت غربی شهر آبادی های دهستان عقدا، در قسمت جنوبی دهستان بفروئیه میبد و در قسمت شرقی دهستان زرین قرار دارند.

انتهای پیام